Καμπάνα του Πόντου (video)

Aπόσπασμα από το μελοποιημένο έργο του Φίλωνα Κτενίδη. Κώστας Διαμαντίδης, Αλέξης Παρχαρίδης και Πέλλα Νικολαίδου μοιρολογούν την αλησμόνητη πατρίδα.

X
Ακόμαν έτον μεσημέρτς κι ερούξεν η σκοτία
Ούλια μαύρα εγέντανε ‘ς σην γην και ‘ς σα Ουράνια,
εβζήγαν τ’ άστρια τη Νυχτός, και τ’ άστρεν της ημέρας,
και οι ανθρώπ’ εφαίνουσαν φαντάσματα κι ισκιάδες
και νια λαλίαν έκουγες…, συντζίαν…, για ανιάσμιαν…
‘Εφτασαν ‘ς σον Καστρότοιχον… Ερχίνεσαν ν’ εμπαίνε…


Τρανόν φωνήν, τρανόν βοήν, αέρας εγομώθεν.
‘Σ σην αρχήν άμον ντο μουγκρίζ’ν τα βούδια απέσ’ ‘ς σην Δείσαν
υστερνά άμον Θάλασσας βοετόν και φουρτούνα…
άμον τα ράχια ‘ς σον σεισμόν ντο ρούζνε και κυλίουν…
Άμον χίλια βροντέματα και χίλια χαλαρδίας…

Τρανόν βοήν, τρανόν φωνήν…, ανθρώπ’ ωτίν ντο έκ’σεν…
εξέβεν και εσκέπασεν, το κλάμαν τη καμπάνας…
Τρανόν φωνήν… Τρανόν βοήν… Οργή… και Παρακάλια…


«Ανοίξτεν νέα μνήματα και παλαιά ταφία,
»ανοίξτεν σιδερόπορτας τη Άδ’, αραχνιασμένα.
»Ανοίξτεν κλειστά στόματα, δίχως γλώσσαν και χείλα
»ανοίξτεν χέρια άκλερα και αγκάλιας στουδένια…
»έχ‘ κι έρται τ’ αίμαν το χουλέν, ντ’ εφέκετεν ‘ς σον κόσμον…

»Ο Θάνατον και η Ζωή, αγκαλιασμέν’ ας κείνταν…

»Μανάδες που εφήκετεν πόρτας καρακωμένα,
»Κυρούδες που περμένε σας, ακόμαν τ’ ορφανά σουν
»Αδελφόπα που κλαίγνε σας, αδέλφια κι αδελφάδες,
»Παιδία που εφέκετεν έκλερους Κύρ’ και Μάναν…
»Άντρα, π’ εφέκες άχαρον και χόραν την γυναίκα σ’
»’κοδέσπενα πη απώλεκες τον σύντροφο σ’ ‘ς σην χώραν,

»Ούλ’ που εσέβετεν ‘ς σην Γην, κι εσέβετεν ‘ς σο χώμαν,
»‘ς σο χώμαν, τη Γενιάς εσουν κτήμαν, καιρούς και χρόνια,
»πάππον προς πάππον, ελαφρόν, γονέον προς γονέον…
»κληρονομία ας σον Θεόν και ας σα γονικά σουν,
»το χώμαν ντ’ επερμένε σας, κι εμας πα επερμένεν…

»Σκωσέστε ατο, με το κιφάλ’ με τα στουδένια ωμία,
»σείστ’ ατο με τα γόνατα, με τη χερί τα στούδια…
»κι εβγάτεν ας σα μνήματα, εβγάτ’ ας σα ταφία…

»Εβγάτεν οι αποθαμέν’… Οι ζωντανοί θ’ εμπαίνε…

»Εγέντονε Συντέλεια, Δευτέρα Παρουσία…
»Εχπάγαν κι εκρεμίγανε τα δέντρα ας σα ρίζας
»η ρίζα εγέντονε κορφή, και η κορφή ‘ς σο χώμαν…
»Απάν’ αφκά εγύρτσανε τα ράχια και τα κάμπους…
»Τα ποτάμια εκλώστανε, πάγν’ ‘ς σα πεγαδομάτια.

»Δέχν’ ας σο σπίτια τουν τ’ ανθρώπς, τ’ Άγς ας σα εγκλησίας
»και νια ‘ς σα σπέλα αφήν’ εμας και νια ‘ς σα ραχορμία,
»νια ‘ς σα ομάλα τ’ ήμερα, και νια σ’ ορμάνα τ’ άγρα.

»Ουρανόν επεδέβε μας, κι η μαύρη Γη ‘κι σκών’μας…
»η Θάλασσα επέμνε μας, το πέλαγος περμέν’ μας…

»Η μαυρο-θάλασσα υγρόν, κι ο βυθόν δίχως χώμαν,
»εκεί ταφίν ‘κι ανοίγεται, μνήμαν ‘κι στερεούται,
»εκεί κερί ‘κι άφκεται, θυμίαμαν ‘κι καίει
»μνημόσυνον ‘κι γίνεται, και σταυρόν ‘κι καρφούται…

»…Κι εμείς θέλομε ‘ς σο ταφίν, άμον κι εσάς να κείμες…
»το χώμαν ντ’ εγκαλιάστε σας, εμάς πα να σκεπάζ’ μας…
»Η βρεχή τ’ Ουρανού εμουν, να ρούζ’ και να δροσίζ’ μας.
»Ο Ήλεν τη ραχί εμουν ν’ εβγαίν’ και να χουλαίν’ μας
»να πρασινίζ’ το κοιμητήρ’ να σκουτουλίζ’ το χώμαν,
»μανουσάκια την άνοιξιν, τουτουγιάδες το Θέρος,
»μάραντα τον Μοθόπωρον, τον Χειμωγκόν λιβάνι…

»Τζίξτε μας Εσείν… Τζίξτε μας… το αίμαν εσουν είμες…

»Βασιλιάδες κι Αρχιερείς, Όσιοι κι Αγιασμένοι
»Ποισέστεν τόπον και ‘ς σ’ εμάς… ν’ εμπαίνομε να κείμες…
»Για ‘βγάτεν και αφήστε μας εύκαιρα τα ταφία.

»Εβγάτεν οι αποθαμέν’… οι ζωντανοί… θ’ εμπαίνε…