Η Στρογγύλη και η τακτική του αστακού

του Νίκου Λυγερού

Η Στρογγύλη ως νησί μπορεί να είναι μόνο και μόνο μια λεπτομέρεια την οποία αγνοούν οι περισσότεροι. Κι όμως αυτό το νησί, τοποστρατηγικά, είναι από τα πιο σημαντικά, διότι επιτρέπει την ένωση της...

ελληνικής ΑΟΖ με την κυπριακή. Η θέση της Στρογγύλης είναι όχι μόνο σημαντική, αλλά και κρίσιμη όσον αφορά στο θέμα της ανθεκτικότητας. Αν κάποιος θέλει να εισχωρήσει μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, η Στρογγύλη αποτελεί ένα ιδανικό στόχο.

Και ο λόγος είναι απλός. Μια απλή κατάληψη του νησιού αρκεί για να προβληματίσει τις σχέσεις μας. Επιπλέον, θεσμικά το πρόβλημα των άρθρων της Συνθήκης Παρισίων του 1974 αλλά και η ύπαρξη
κατοίκων, όποιος και να είναι αυτός ο τρόπος, με γαλλική μεθοδολογία ή όχι, απαιτεί μια υποστήριξη που δεν μπορεί να είναι μόνο και μόνο θεωρητική. Το πλαίσιο της ΑΟΖ είναι ξεκάθαρο όσον αφορά στα κατοικημένα και κατοικήσιμα νησιά.

Η πρώτη κατηγορία είναι αυτονόητη ενώ η δεύτερη χρειάζεται αποδεικτικά στοιχεία για να πεισθεί η διεθνής κοινότητα και ειδικά στο πλαίσιο της ΑΟΖ. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να ενισχυθεί μια οικονομική δραστηριότητα στα ύδατα του νησιού, παραδείγματος χάριν με το απλό ψάρεμα ή και την ιχθυοτροφία. Το θέμα αυτό μπορεί να λυθεί, βέβαια, και με φωτοβολταϊκά ή ανεμογεννήτριες. Σε κάθε
περίπτωση πρέπει να γίνει για να εξασφαλίζει και μια υπόσταση στο νησί που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί με κανένα τρόπο, ακόμα και από τους πιο σκεπτικιστές του Δικαίου της θάλασσας.

Από την άλλη πλευρά, πρέπει να υπολογίσουμε ότι μια στρατιωτική επέμβαση είναι όχι μόνο εφικτή αλλά και σχετικά εύκολη. Επιπλέον, θα διευκολύνει σε μεγάλο βαθμό μακρόχρονες διαδικασίες και θα αποτελέσει τετελεσμένο το οποίο ακόμα και αν δεν λειτουργούσε ως δεδικασμένο θα ήταν ένα
εύχρηστο υπόβαθρο για να γίνουν συμφωνίες, οι οποίες δεν θα είχαν νόημα με τα τωρινά δεδομένα.

Ξέρουμε επίσης ότι σχέδια του τύπου βαριοπούλα είναι απόλυτα εφικτά στην περιοχή. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι κατά πόσο μπορεί κανείς να κρατήσει το νησί σε περίπτωση επίθεσης καταδρομικής ή όχι. Αν η απάντηση είναι ότι αυτό γίνεται μόνο για μερικές ώρες, τότε το πεδίο δράσης είναι ληγμένο. Διότι, τα σενάρια ανακατάληψης είναι εξαιρετικά δύσκολα. Θα έπρεπε, τουλάχιστον, μια άμυνα να είναι ικανή να κρατήσει μερικές μέρες, οι οποίες θα ήταν αρκετές για να ενημερωθεί αποτελεσματικά η διεθνής κοινότητα και ειδικά η Ευρωπαϊκή Ένωση για να κινηθεί διπλωματικά αλλά όχι μόνο.

Με αυτό το νέο προβληματισμό προσπαθούμε να αναδείξουμε ένα δομικό στοιχείο το οποίο είναι ουσιαστικό. Το θέμα των ημερών λύνεται βέβαια με την τακτική του αστακού, η οποία είναι γνωστή
και στο Ισραήλ και στην Φινλανδία. Για να εφαρμοστεί όμως αυτή η στρατηγική, θα πρέπει η εθνική στρατηγική να είναι ικανή να αντιληφθεί το πρόβλημα και η πολιτική να έχει τη θέληση να το λύσει. Επιπλέον, αυτός ο συνδυασμός πρέπει να υλοποιηθεί σχετικά γρήγορα διότι η δυναμικότητα της ΑΟΖ, θα αναγκάσει όλους τους παίκτες να παίξουν άμεσα ή έμμεσα δίχως να ασχοληθεί με το θέμα, αν το θέλουν ή όχι. Η Στρογγύλη είναι το κέντρο του πεδίου, η τακτική του αστακού υπάρχει, ας παρθεί
λοιπόν η πρέπουσα απόφαση.