Η ποντιακή μας μνήμη

του Νίκου Λυγερού

Για το σημερινό Έλληνα, ο Πόντιος δεν είναι θύμα της γενοκτονίας μα μόνο ο ήρωας ηλίθιων ανεκδότων που ουσιαστικά και ιστορικά προέρχονται από την Τουρκία. Στα σχολικά βιβλία της Ελλάδας, όπως πολύ σωστά το επισήμανε ο Α. Παυλίδης, δεν υπάρχουν πραγματικές αναφορές στον ελληνισμό του Πόντου. Δεν ξέρουν τα παιδιά μας την ομορφιά των ποντιακών θρήνων. Δεν γνωρίζουν τα ακριτικά άσματα. Διότι κανείς δεν τους μαθαίνει τα ιστορικά δεδομένα. Επιπλέον, σπάνιοι είναι...

 οι ειδικοί του Πόντου που μπόρεσαν να καταλάβουν θέσεις στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Διότι η στρατηγική της σιωπής δρα ενεργά.

 Με άλλα λόγια, ενισχύουμε μόνοι μας τη γενοκτονία της μνήμης. Για τον απλό Έλληνα, οι Πόντιοι είναι πρόσφυγες με όλα τα χαρακτηριστικά αυτής της ιδιότητας. Δεν αναρωτιέται όμως ποιος δεν είναι πρόσφυγας ή απόγονος πρόσφυγα στην Ελλάδα. Αυτή η απλοποίηση του ποντιακού ζητήματος, επιτρέπει σε πολλούς να το αφανίσουν από τα εθνικά μας προβλήματα. Υπάρχει τώρα ένα πολύ θετικό πλαίσιο για το ζήτημα της γενοκτονίας μέσω των προβλημάτων της αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας, όμως κανείς δεν το αξιοποιεί αποτελεσματικά για το ποντιακό ζήτημα.

Στη Γαλλία ειδικά αλλά και σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι Αρμένιοι διεκδικούν δυναμικά τα δικαιώματά τους και την αναγνώριση της γενοκτονίας ως sine qua non όρο. Αυτό είναι ένα δημιουργικό και συμμαχικό παράδειγμα. Οι γενοκτονίες των Αρμενίων και των Ποντίων συσχετίζονται ιστορικά και κάθε αναγνώριση της μιας ενισχύει την αναγνώριση της άλλης. Πρέπει, όμως, να λειτουργήσουν και σαν ζευγάρι εφόσον ο στόχος τους είναι ο ίδιος. Πρέπει να είμαστε ενωμένοι και στο παρόν και στο μέλλον μέσω του παρελθόντος μας. Η δυναμική διεκδίκηση είναι απαραίτητη ειδικά σε αυτήν την κρίσιμη περίοδο όπου όλη η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει τα στοιχεία της Τουρκίας.

 Άμα δεν διεκδικήσουμε την ύπαρξή μας και την ιστορία μας, ποιος θα το κάνει; Αν ξεχάσουμε την ίδια μας τη μνήμη και τη μετατρέψουμε σε ανέκδοτο, ποιο δικαστήριο για τα ανθρώπινα δικαιώματα θα έρθει να μας βοηθήσει στον αγώνα μας; Δεν μπορεί να υπάρξει αγώνας δίχως μνήμη και εκπαίδευση. Το ποντιακό στοιχείο δεν είναι μια εκφυλισμένη περίπτωση για την ιστορία της Ελλάδας. Η αναφορά στην Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας επαρκεί για να το αποδείξει. Όποιος το ξέρει μπορεί να αγωνιστεί, οι άλλοι όμως; Οι Έλληνες πρέπει να γνωρίζουν την ιστορία τους, αν θέλουν πραγματικά να υπάρχει η ρωμιοσύνη. Οι Πόντιοι συνεχίζουν ακόμα και τώρα να τραγουδούν την ιστορία μας, όμως ποιος ακούει το άσμα τους; Πολλοί από εμάς ξέχασαν τους θρήνους, τους ύμνους και τη γενοκτονία. Οι λίγοι όμως θυμούνται, όπως και οι πέτρες. Η αντίστασή τους πρέπει να ενισχυθεί με τα ευρωπαϊκά δεδομένα εφόσον τα ελληνικά δεν επαρκούν, έτσι ώστε να βοηθήσουν εκ των υστέρων και πάλι την πατρίδα μας. Ο Πόντος δεν μας ξέχασε. Κι εμείς δεν πρέπει να τον ξεχάσουμε διότι είναι ένα κομμάτι της ιστορίας μας. Αν τον ξεχάσουμε, θα ξεχάσουμε και την ύπαρξή μας.