«Μια βόμβα για τις ελευθερίες των πολιτών»: η Γαλλία υιοθετεί το νέο βιομετρικό δελτίο ταυτότητας

Την Τρίτη 6 Μαρτίου, η Γαλλική Εθνοσυνέλευση ψήφισε ένα νόμο που προτείνει τη δημιουργία ενός νέου βιομετρικού δελτίου ταυτότητας για τους Γάλλους πολίτες με τη δικαιολογία της καταπολέμησης της «υποκλοπής ταυτότητας». Τα δακτυλικά αποτυπώματα και το «ψηφιοποιημένο» πρόσωπο περισσοτέρων από 45 εκατομμυρίων ατόμων στη .....


Γαλλία, θα καταχωρηθούν στη μεγαλύτερη βάση δεδομένων βιομετρικών δεδομένων της χώρας. Η ανακοίνωση του νομοσχεδίου αμέσως προκάλεσε αρνητικές αντιδράσεις. Χθες περισσότερα από 200 μέλη του γαλλικού Κοινοβουλίου έκαναν προσφυγή στο Συνταγματικό Συμβούλιο (Conseil constitutional), αμφισβητώντας τη συμβατότητα του νόμου με τα θεμελιώδη δικαιώματα των Ευρωπαίων, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή και του τεκμηρίου της αθωότητας. Το Συνταγματικό Συμβούλιο θα εξετάσει κατά πόσον ο νόμος αυτός είναι αντίθετος προς το Γαλλικό Σύνταγμα.

Με το νέο νόμο δημιουργείται το βιομετρικό δελτίο ταυτότητας που περιλαμβάνει ένα υποχρεωτικό τσιπ το οποίο περιέχει διάφορα στοιχεία προσωπικών πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων των δακτυλικών αποτυπωμάτων, μια φωτογραφία, διεύθυνση κατοικίας, το ύψος και το χρώμα των ματιών. Τα νέα διαβατήρια θα περιλαμβάνουν επίσης βιομετρικά τσιπ. Οι πληροφορίες που θα περιέχουν τα βιομετρικά τσιπ θα αποθηκεύονται και σε κεντρική βάση δεδομένων. Ένα δεύτερο, προαιρετικό τσιπ θα ενσωματωθεί για να δίνει τη δυνατότητα της απευθείας σύνδεσης για έλεγχο ταυτότητας και δυνατότητα ψηφιακής υπογραφής, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και ηλεκτρονικού εμπορίου.

Ο François Pillet, ένας Γάλλος γερουσιαστής, χαρακτήρισε την πρωτοβουλία αυτή ως μια ωρολογιακή βόμβα για τις ελευθερίες των πολιτών, προειδοποιώντας ότι όσοι ενδιαφέρονται για την προστασία των ελευθεριών των πολιτών, πρέπει να σταματήσουν τη δημιουργία μιας βάσης δεδομένων που θα μπορούσε να μετατραπεί σε ένα επικίνδυνο, δρακόντειο εργαλείο. Η EFF συμφωνεί απολύτως μαζί του. Πέρυσι, η Privacy International, η EFF και 80 άλλες οργανώσεις πολιτικών ελευθεριών ζήτησαν από το Συμβούλιο της Ευρώπης να εξετάσει κατά πόσον οι βιομετρικές πολιτικές των κρατών σέβονται τα θεμελιώδηδικαιώματα του κάθε Ευρωπαίου. Οι κυβερνήσεις γίνονται όλο και περισσότερο απαιτητικές όσον αφορά την αποθήκευση των βιομετρικών δεδομένων των πολιτώντους στα ενσωματωμένα σε ταυτότητες ή διαβατήρια τσιπ, και σε κεντρικά διατηρούμενες βάσεις δεδομένων της κυβέρνησης κι όλα αυτά χωρίς να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στα ελευθερίες των πολιτών. Η Εθνική Επιτροπή της Γαλλίας για την πληροφορική και τις Ελευθερίες (CNIL) δημοσίευσε επίσης μια έκθεση επικρίνοντας την δημιουργία την συλλογή κεντρικα, βιομετρικών δεδομένων.

Η Γαλλία δεν έχει αγνό παρελθόν όσον αφορά τις πρωτοβουλίες της για την βιομετρική αναγνώριση. Το 2009, εισήγαγε βιομετρικά διαβατήρια - που αποδείχθηκε ότι είναι μια καταστροφή. Πέρυσι, ο Γάλλος Υπουργός Εσωτερικών παραδέχθηκε ότι το 10 % των βιομετρικών διαβατηρίωνσε κυκλοφορία αποκτήθηκαν με απάτη. Επομένως, αποτελεί ειρωνεία το επιχείρημα του νομοσχεδίου ότι η χρήση βιομετρικών στοιχείων είναι απαραίτητη για την καταπολέμηση της απάτης ταυτότητας.

Οι βιομετρικές βάσεις δεδομένων δημιουργούν νέους κινδύνους μιας και τα δεδομένα τους μπορούν να χρησιμοποιηθούν για λόγους πέραν της υποκλοπής ταυτότητας. Η γαλλική νομοθεσία απαριθμεί ορισμένα εγκλήματα για τα οποία οι αρχές θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τις βιομετρικές βάσεις δεδομένων για τον εντοπισμό των υπόπτων. Η ιστορία όμως έχει δείξει ότι οι βάσεις δεδομένων στη Γαλλία που δημιουργήθηκαν για ένα σκοπό, έχουν χρησιμοποιηθεί για άλλους: Το 1998 για παράδειγμα, η Γαλλία δημιούργησε μία εθνική βάση δεδομένων DNA των δραστών σεξουαλικών αδικημάτων, αλλά η εμβέλειά της επεκτάθηκε για να συμπεριλάβει στοιχεία από όσους έχουν καταδικαστεί για άλλες σοβαρές αξιόποινες πράξεις βίας και τρομοκρατίας. Αργότερα, η βάση δεδομένων επεκτάθηκε για να συμπεριλάβει τα στοιχεία των ατόμων που διέπραξαν ένα ευρύ φάσμα αδικημάτων. Τώρα πλέον για όποιον υπάρχουν υπόνοιες διάπραξης εγκλήματος είναι υποχρεωτικό να υποβάλει δείγμα DNA.

Επιπλέον, το μέτρο –των βιομετρικών βάσεων δεδομένων– δεν είναι αναλογικό, δεδομένου ότι υπάρχουν λιγότερες από 10.000 κατ’ έτος περιπτώσεις πλαστών εγγράφων ταυτότητας που αναφέρθηκαν στη Γαλλία. Είναι δύσκολο να ισχυριστεί κανείς ότι αυτό δικαιολογεί τη λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων και την ψηφιοποίηση του προσώπου περίπου 45 εκατομμυρίων ατόμων και την αποθήκευση αυτών των πληροφοριών σε μια κεντρική βάση βιομετρικών δεδομένων.

Δυστυχώς, φαίνεται ότι μπορεί να υπάρχουν κι άλλα κίνητρα πίσω από αυτό το νομοσχέδιο, εκτός από την πρόληψη της απάτης ταυτότητας. Αρκετά έγγραφα δείχνουν ότι οι γαλλικές εταιρείες κατασκευής έξυπνων καρτών και οι εταιρείες που ειδικεύονται στα βιομετρικά δεδομένα, όπως η Morpho, Oberthur, Thales, και η Gemalto (έχει αναλάβει την Τουρική Κάρτα του Πολίτη), έχουν σε μεγάλο βαθμό ασκήσει πιέσεις για τη δημιουργία ενός Εθνικού Βιομετρικού Δελτίου Ταυτότητας, ως μέσο για τη δημιουργία εσωτερικής αγοράς για τις εταιρείες τους. Ο γερουσιαστής Jean-René Lecerf, ο οποίος εισήγαγε το νομοσχέδιο, δήλωσε χωρίς περιστροφές, ότι ενώ οι γαλλικές επιχειρήσεις είναι εταιρείες-ηγέτες στην παγκόσμια αγορά των βιομετρικών τεχνολογιών, δεν πωλούν τίποτα στην εγχώρια αγορά. Ισχυρίζεται ότι αυτό συνιστά εξαγωγικό μειονέκτημα σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές τους που έχουν την έδρα τους στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Το EFF παροτρύνει το Συνταγματικό Συμβούλιο (Conseil constitutionnel) να εξετάσει τις αρνητικές επιπτώσεις του νέου νόμου για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των γάλλων πολιτών, και ιδιαίτερα να επισημάνει το γεγονός ότι αυτό το μέτρο είναι δυσανάλογο σε σχέση με το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Επιπλέον, οι χαμηλές επιδόσεις της Γαλλίας όσον αφορά τα βιομετρικά διαβατήρια και το γεγονός ότι η χρήση των βάσεων δεδομένων επεκτάθηκε πολύ πέρα ​​από τον αρχικό σκοπό τους, δεν αποτελούν καλό οιωνό για την επιτυχία αυτού του νέου νόμου. Αυτός ο επεμβατικός νόμος φέρνει αδικαιολόγητη επέμβαση στην ιδιωτική ζωή των πολιτών. Το Συνταγματικό Συμβούλιο (Conseil constitutionnel) θα πρέπει να απορρίψει αυτόν τον νόμο ως αντισυνταγματικό