Οικοκοινότητες στο Πήλιο, μία απάντηση στην κρίση

Με όχημα την αυτοοργάνωση, που θα τους προσφέρει απόλυτη αυτάρκεια, περισσότεροι από 50 κάτοικοι όλων των ηλικιών από την περιοχή του Νοτίου Πηλίου και από το Δίμηνι αποφάσισαν να φτιάξουν την δική τους οικοκοινότητα. Μια κοινότητα, δηλαδή, στην οποία...

 ζουν όλοι μαζί, παράγουν, συνεργάζονται, ανταλλάσσουν και πουλάνε τα προϊόντα τους.

Όπως εξηγεί στην πανθεσσαλική εφημερίδα Ταχυδρόμο και στην Αλίκη Φωτιάδου, ο Γιώργος Κολέμπας,που εδώ και χρόνια ακολουθεί αυτόν τον τρόπο ζωής, «είναι μεγάλη η ανάγκη επιστροφής κοντά στη φύση, όχι απλά σαν μια βολτίτσα με στόχο την αναζωογόνηση μας, αλλά η ουσιαστική επαφή και αποκατάσταση της σχέσης μας μαζί της».

Παράλληλα, τονίζει την ανάγκη «να κάνουμε οικογενειακά σπιτικά με τη μορφή αυτόνομων αγροκτημάτων και οικοκοινοτήτων, όπου η κάθε οικογένεια έχει το δικό της κομμάτι γης το οποίο όχι απλά καλλιεργεί με συγκεκριμένο φυσικό τρόπο, αλλά παράλληλα δημιουργεί εκεί ένα χώρο αγάπης και ζει μόνιμα μέσα σε αυτό το χώρο, ο οποίος αποτελείται από ένα μέρος δάσος, ένα μέρος με βότανα και λαχανικά και φυσικά ένα κήπο με άνθη και το σπίτι το ίδιο. Μέσα σε ένα τέτοιο χώρο, που ο ίδιος ο άνθρωπος δημιουργεί εκτός των άλλων μπορεί να συμβάλλει στην αφθονία ωφέλιμης τροφής και φυσικά στην απόκτηση ενός εισοδήματος».

Βέβαια, οι ελληνικές οικοκοινότητες βρίσκονται ακόμα στις αρχές και δεν ακολουθούν ακόμα τα μοτίβα αυτών του εξωτερικού. Ο 36χρονος Αλέξης έχει ζήσει σε οικοκοινότητα στην Ιταλία και επέστρεψε στην Αθήνα πριν έξι χρόνια. Ψάχνοντας ένα μέρος να στήσει το σπίτι και τις καλλιέργειές του αποφάσισε να ζήσει στις Μηλιές του Πηλίου.

Ο Αλέξης, σύμφωνα πάντα με την εφημερίδα «Ταχυδρόμος», μαζί με άλλους ασχολείται με τη συνεργατική καλλιέργεια ντομάτας και παραγωγής σάλτσας ντομάτας. «Όλα είναι συνεργατικά. Δηλαδή όταν είναι η εποχή που μαζεύουμε ελιές υπάρχουν κάποιοι που πάνε και δουλεύουν είτε στα δέντρα που έχουμε εμείς είτε και σε άλλα κτήματα και είτε πληρώνονται με κάποια χρήματα είτε τους δίνουν λάδι που μετά μαζί με το δικό μας το πουλάμε στην λαϊκή που κάνουμε κάθε Πέμπτη στην πλατεία Πανεπιστημίου», σημειώνει.

Ασχολούνται σοβαρά και σχολαστικά με τη δουλειά τους. Μόνοι τους συσκευάζουν τα προϊόντα, τοποθετούν ταμπέλες και τα ανταλλάσσουν με προϊόντα φτιαγμένα από παραγωγούς σε άλλα μέρη της χώρας. Χαρακτηριστικά σημειώνει: «Έχουμε ένα φίλο που μας στέλνει ζυμαρικά που φτιάχνει μόνος του στην Εύβοια και εμείς του στέλνουμε λάδι και ελιές. Ότι έχει ο τόπος του καθενός».

Στους πάγκους των παραγωγών του Πηλίου θα βρεις ό,τι χρειάζεσαι: βότανα, ντομάτες, λάδι, ζυμαρικά, τσάι, φρούτα και λαχανικά. Όλα είναι καλλιεργημένα χωρίς φυτοφάρμακα. Επίσης όμως μπορείς να βρεις σαπούνια, ξύλινες κατασκευές, διάφορα αντικείμενα ή ακόμα και μεταχειρισμένα ρούχα και παπούτσια, που δίνουν μια ακόμα νότα αλληλεγγύης στο όλο εγχείρημα.

Οι οικοκοινότητες στο Δίμηνι και στο Πήλιο, ωστόσο, δεν αχολούνται μόνο με την καλλιέργεια. Προσπαθούν να ευαισθητοποιήσουν κι άλλους και να προωθήσουν τον δικό τους τρόπο ζωής, οργανώνοντας εκδηλώσεις με ομιλίες, σεμινάρια, προβολές, μαθήματα που έχουν να κάνουν με την τοπικοποίηση, την αυτοοργάνωση και την αυτάρκεια.

Σύμφωνα με τον «Ταχυδρόμο», το αμέσως επόμενο σχέδιο που προσπαθούν να πραγματοποιήσουν είναι η δημιουργία ενός «εκπαιδευτικού κτήματος» στο Πήλιο. Σκοπεύουν να διαμορφώσουν ένα χώρο κατάλληλα, ώστε εκεί να πραγματοποιούνται εκδηλώσεις και να τις παρακολουθεί κόσμος που θέλει να γνωρίσει έναν εναλλακτικό τρόπο ζωής, μακριά από τον καταναλωτισμό.

Τον Μάρτιο, οι παραγωγοί θα επιχειρήσουν άλλο ένα επίτευγμα. Με σκληρή δουλειά και συλλογική προσπάθεια, θα κατασκευάσουν τα πρώτα σπίτια με φυσική δόμηση, δηλαδή σπίτια από πηλό και αχυρόμπαλες. Ευελπιστούν ότι μέχρι το καλοκαίρι θα έχουν καταφέρει να το υλοποιήσουν.

Ο Αλέξης εξηγεί πως υπάρχουν άνθρωποι με τις κατάλληλες γνώσεις, παρόλο που χρειάζεται πολλή δουλειά για να τα καταφέρουν. Για τα σπίτια από πηλό, που ονομάζονται κομπ, χρησιμοποιούνται τα χέρια και τα πόδια για να σχηματιστούν μάζες πηλού αναμεμιγμένου με άμμο και άχυρο οι οποίες τοποθετούνται η μία πάνω στην άλλη διαμορφώνοντας έτσι μονολιθικές κατασκευές με μεγάλη σταθερότητα.

Τέτοιου είδους σπίτια σε προστατεύουν από τις θερμοκρασίες της κάθε εποχής. Διατηρούνται δροσερά το καλοκαίρι και ζεστά τον χειμώνα. Αυτή τους η ιδιότητα, καθώς και η αντοχή τους σε μια ευρεία γκάμα καιρικών συνθηκών, τα καθιστά βιώσιμα στα πιο κρύα κλίματα αλλά και σε συνθήκες ερήμου. Απαιτούν ελάχιστη πρόσθετη θέρμανση και καθόλου ψύξη ακόμα και τις πιο ζεστές ημέρες. Οι τοίχοι τους έχουν πάχος που κυμαίνεται από 40 έως και 60 εκατοστά και έχουν τεράστια θερμική μάζα και επαρκή μόνωση, ειδική για χρήση παθητικών ηλιακών συστημάτων θέρμανσης.

Εκτός από τα κομπ όμως, έχουν σκοπό να κατασκευάσουν και σπίτια από άχυρο, καθώς το άχυρο αποτελεί ανανεώσιμη πηγή, έχει εξαιρετικές μονωτικές δυνατότητες και είναι εύκολο στο κτίσιμο.