Βουτιά του Πούτιν στην αρχαιοελληνική ιστορία

Κατάδυση στα νερά της περιοχής της χερσονήσου Ταμάν στη Μαύρη Θάλασσα, από βρίσκεται βυθισμένη η αρχαία Φαναγόρεια (η "ρωσική Ατλαντίδα") έκανε ο ρώσος πρωθυπουργός Β. Πούτιν, ανασύροντας μάλιστα και δύο ελληνικούς αμφορείς. Στο νέο εγχείρημα του Πούτιν παρέστησαν - όπως και σε όλα τα άλλα- τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, που...

τον απαθανάτισαν ως κραταιό άνδρα της δράσης παρά τα 58 χρόνια του.

Στην περιοχή που καταδύθηκε βρισκόταν η αρχαία ελληνική Φαναγόρεια, στοιχειά για την οποία φέρνει στο φως τελευταία η αρχαιολογική σκαπάνη.

Ο Πούτιν, χαλαρός και ντυμένος με μαύρη στολή, καταδύθηκε σε μόλις δύο μέτρα βάθος, ωστόσο στάθηκε "τυχερός" καθώς ανέβασε τα απομεινάρια από δύο αρχαίους αμφορείς αποθήκευσης λαδιού και κρασιού.

"Θησαυρός" αναφώνησε μόλις βρέθηκε στην στεριά και αστειεύτηκε λέγοντας ότι "κάποιος άλλος το ήπιε" αναφερόμενος στο περιεχόμενο των αγγείων. Ο ίδιος αναφέρθηκε στην πλούσια αρχαία κληρονομία της Ρωσίας, που είναι σημαντική στην κατανόηση των καταβολών του ρωσικού έθνους.

Οι περιπέτειες του Πούτιν που γίνονται πάντα παρουσία καμερών, αναζωπυρώνουν τα σενάρια να θέσει υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές του ερχόμενου Μαρτίου.

Βίντεο από το Russia Today

Το ελληνικό στοιχείο εμφανίζεται στη χερσόνησο του Ταμάν με τους μεγάλους αποικισμούς του 6ου αιώνα π.Χ. Ανάμεσα στους οικισμούς που ιδρύθηκαν στην περιοχή συμπεριλαμβάνονται η Φαναγορεία, η Ερμώνασσα, οι Κήποι και η Γοργιππία.

Η αρχαία Φαναγόρεια

Η Φαναγορεία ιδρύθηκε στα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ. από κατοίκους των Αβδήρων και αποτέλεσε τη μεγαλύτερη σε έκταση ελληνική αποικία στην περιοχή. Παρ’ ότι οι αναφορές στις γραπτές πηγές δεν είναι πολλές, τόσο ο Εκαταίος ο Μιλήσιος όσο και ο Στράβων αναφέρθηκαν στην τοποθεσία και την εμπορική δραστηριότητά της.

Κατά τον 5ο αιώνα π.Χ. η οικονομική άνθηση της πόλης ήταν μεγάλη, εξαιτίας της γεωγραφικής της θέσης αλλά και της ανάπτυξης της γεωργικής παραγωγής της πόλης (σιτηρά και αμπελοκαλλιέργεια). Οι ανασκαφικές έρευνες έχουν φέρει στο φως την "Οικία του Σιτέμπορα", που χρονολογείται τον 5ο αιώνα π.Χ. και όπου βρέθηκε πλήθος αποθηκευτικών πίθων με υπολείμματα σιτηρών.

Κατά τον 5ο αιώνα π.Χ. η Φαναγορεία ενώθηκε με το Παντικάπαιο και άλλες πόλεις των χερσονήσων Κερτς και Ταμάν και σχημάτισαν το βασίλειο του Βοσπόρου. Κατά τον 3ο και 4ο αιώνα μ.Χ. η πόλη παρήκμασε οικονομικά και τελικά έπεσε στα χέρια των Ούνων.

Η θέση της Φαναγορείας εντοπίστηκε τον 18ο αιώνα, μετά την εύρεση βάσεων μαρμάρινων αγαλμάτων αφιερωμένων στη θεά Αφροδίτη.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η νεκρόπολη, που αναπτύσσεται σε τρεις πλευρές γύρω από τη Φαναγορεία. Μεταξύ άλλων εντοπίστηκε αρχαία βασιλική ταφή, με πέτρινη κλίμακα στην είσοδο, που οδηγεί σε ορθογώνιο πέρασμα. Εκατέρωθεν της εισόδου του τύμβου υπάρχουν μεγάλα πέτρινα κουτιά με τέσσερις ταφές αλόγων συνοδευόμενες από πλούσια κτερίσματα.

Ένα τμήμα της αρχαίας πόλης βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, εξαιτίας της αύξησης της στάθμης του νερού και ανασκάπτεται με υποβρύχιες αρχαιολογικές έρευνες.

Από τις έρευνες αυτές έχουν έρθει στο φως μεταξύ άλλων θραύσματα αρχιτεκτονικών κατασκευών, ίχνη πέτρινων πεζοδρομίων, που χρονολογούνται κατά τον 4ο-30 αιώνα π.Χ., πλήθος κεραμικών της ύστερης Αρχαιότητας και της πρώιμης μεσαιωνικής περιόδου, καθώς και νομίσματα του 3ου και 4ου αιώνα μ.Χ.

Ερμώνασσα: Αιολική αποικία στη Μαύρη Θάλασσα

Στα νότια του κόλπου του Ταμάν βρίσκεται η Ερμώνασσα, που ιδρύθηκε τον 6ο αιώνα π.Χ. και υπήρξε η μοναδική αιολική αποικία της βόρειας Μαύρης θάλασσας. Η πόλη είχε μακρότατη ιστορία, από τον 6ο αιώνα π.Χ. έως και το 17ο μ.Χ.. Παρά τις συστηματικές ανασκαφές, δεν στάθηκε εφικτό να αποκαλυφθούν όλα τα στρώματα της πόλης, ενώ το βόρειο τμήμα της έχει βυθιστεί λόγω γεωλογικών αλλαγών.

Η ακριβής τοποθεσία της Ερμώνασσας είναι δύσκολο να καθοριστεί, όχι μόνο λόγω των γεωμορφολογικών αλλαγών της περιοχής αλλά και εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν έχει βρεθεί καμία επιγραφή με το όνομα της πόλης στην ευρύτερη χερσόνησο. Η αγροτική ανάπτυξη της πόλης ακολούθησε αυτή της γειτονικής Φαναγορείας και ήδη από τον 6ο αιώνα π.Χ. αλλά και μέσα στον 5ο η Ερμώνασσα επεκτάθηκε στην καλλιέργεια της γύρω χώρας.

Η εμπορική δραστηριότητα της Ερμώνασσας διαφαίνεται από τα ευρήματα του 6ου και 5ου αιώνα π.Χ., στα οποία περιλαμβάνεται εκτενής κορινθιακή κεραμική αλλά και χιώτικοι αμφορείς που μετέφεραν κρασί, ενώ οι επαφές και οι σχέσεις της πόλης με τις Κυκλάδες και το βόρειο Αιγαίο είναι καταφανείς από τον 5ο αιώνα π.Χ. και εξής.

Σε απόσταση τριών χιλιομέτρων από τη Φαναγορεία βρίσκονται οι Κήποι, που ιδρύθηκαν από τους Μιλήσιους τον 6ο αιώνα π.Χ. και καταλαμβάνουν την κορυφή και τους πρόποδες ενός λόφου.

Οι Κήποι ανασκάφτηκαν σε δύο φάσεις, από το 1957 ως το 1972 και από το 1984 ως το 1989. Οι ανασκαφές, παρά τα εκτεταμένα στρωματογραφικά προβλήματα, απέδειξαν ότι η πόλη υπήρχε από τον 6ο αιώνα π.Χ. ως τον 4ο μ.Χ.Από τα σημαντικότερα και σπανιότερα ευρήματα είναι ο ναός της Αφροδίτης (2ος-1ος αιώνας π.Χ.), καθώς και το υπόγειο μιας οικίας του 4ου αιώνα π.Χ.

Η Γοργιππία ιδρύθηκε από τον Γόργιππο τον 6ο αιώνα π.Χ., στη θέση πρωιμότερων οικισμών. Η ανασκαφή της πόλης ξεκίνησε το 1982 και ολοκληρώθηκε κατά τη διάρκεια σωστικών ανασκαφών στην περιοχή το 1989-91. Η πόλη αποτελούσε λιμένα με εμπορική και αγροτική δραστηριότητα.

Η ίδρυσή της αποσκοπούσε στην ανάπτυξη της αγροτικής καλλιέργειας και την ενίσχυση της εμπορικής δραστηριότητας με την πόλη των Αθηνών. Η πόλη ήταν οχυρωμένη ήδη από τον 5ο αιώνα π.Χ., πιθανότατα για να αντισταθεί στην εξάπλωση του Παντικαπαίου των καιρό των Σπαρτοκιδών.

Η οχύρωση της πόλης πιθανώς αντανακλά την οικονομική επάρκεια και ανεξαρτησία της λόγω της αγροτικής καλλιέργειας. Τα αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν τις εμπορικές σχέσεις της πόλης με την ενδοχώρα και τους γύρω οικισμούς.

Η ελληνική παρουσία συνεχίζει να υφίσταται ως το 13ο αιώνα , οπότε εγκαθίστανται εκεί τουρκικά και μογγολικά φύλα. Έλληνες επανεμφανίζονται στην περιοχή στα μέσα του 19ου αιώνα, οπότε συρρέουν στην περιοχή μετανάστες από τον Πόντο, τη Μικρά Ασία, τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου και την Πελοπόννησο.
nooz